برای مرد مسلمان جایز است که با زن غیر مسلمان، اگر نصرانی یا یهودی باشد ازدواج کند و برایش حلال نیست با زنی غیر مسلمان که دینی به جز این دو دین دارد ازدواج کند، به دلیل این سخن حق تعالی که می‌فرماید:
الْيَوْمَ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّبَاتُ وَطَعَامُ الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَابَ حِلٌّ لَّكُمْ وَطَعَامُكُمْ حِلُّ لَّهُمْ وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الْمُؤْمِنَاتِ وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَابَ مِن قَبْلِكُمْ إِذَا آتَيْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ مُحْصِنِينَ غَيْرَ مُسَافِحِينَ وَلاَ مُتَّخِذِي أَخْدَانٍ [مائده: ۵] ([ای مسلمانان،] امروز خوراکی‌های پاکیزه برایتان حلال شده است و [ذبایح و] غذای اهل کتاب برای شما حلال است و غذای شما [نیز] برای آنان حلال است؛ و [همچنین ازدواج با] زنان پاکدامن مسلمان و زنان پاکدامن از [اهل کتاب، یعنی] کسانی که پیش از شما به آنان کتاب [آسمانی] داده شده است [حلال است]؛ به شرط آنکه مهریه‌های آنان را بپردازید، در حالی که خود پاکدامن باشید، نه زناكار باشید و نه [زنان را] پنهانی به دوستی بگیرید).
امام طبری در تفسیر این آیه می‌گوید: «وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَابَ مِن قَبْلِكُمْ (و زنان پاکدامن از کسانی که پیش از شما به آنان کتاب [آسمانی] داده شده است) یعنی زنان آزاده از کسانی که به آنان کتاب داده شده، یعنی یهودیان و نصرانیان که پیش از شما آنچه را در تورات و انجیل آمده [پذیرفته‌اند و بر اساس آن] دین‌داری کرده‌اند، پس شما ای عرب و غیر عرب که به محمد ایمان آورده‌اید اجازه دارید با آنان ازدواج کنید إِذَا آتَيْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ (به شرط آنکه مهریه‌های آنان را بپردازید) یعنی اگر به زنانی از پاکدامنان خودتان یا آنان که به ازدواج خود درآورده‌اید، پاداش آنان یعنی مهریهٔ آنان را بدهید» (تفسیر طبری: ۶/ ۱۰۴).
اما برایش حلال نیست که با زنی زرتشتی یا کمونیست یا بت‌پرست و شبیه آنان ازدواج کند.
دلیلش این سخن حق تعالی است که می‌فرماید: وَلاَ تَنكِحُواْ الْمُشْرِكَاتِ حَتَّى يُؤْمِنَّ وَلأَمَةٌ مُّؤْمِنَةٌ خَيْرٌ مِّن مُّشْرِكَةٍ وَلَوْ أَعْجَبَتْكُمْ [بقره: ۲۲۱] (و [ای مؤمنان] با زنان مشرک تا ایمان نیاورده‌اند ازدواج نکنید؛ و بی‌گمان، کنیزِ مؤمن، از زنِ [آزادِ] مشرک بهتر است؛ گرچه [زیبایی یا دارایی‌اش] مورد پسندتان واقع گردد).
اما برای زن مسلمان حلال نیست که با مردان غیر مسلمان از دیگر ادیان ازدواج کند؛ نه از یهودیان و نصرانیان و نه دیگر کافران. بنابراین حلال نیست که مرد یهودی یا نصرانی یا زرتشتی یا کمونیست یا بت پرست یا دیگران با یک زن مسلمان ازدواج کنند.
به دلیل این سخن الله تعالی که می‌فرماید: وَلاَ تُنكِحُواْ الْمُشِرِكِينَ حَتَّى يُؤْمِنُواْ وَلَعَبْدٌ مُّؤْمِنٌ خَيْرٌ مِّن مُّشْرِكٍ وَلَوْ أَعْجَبَكُمْ [بقره: ۲۲۱] (و [زنان مسلمان را] به ازدواج مردان مشرک در نیاورید، مگر آنکه ایمان بیاورند؛ و قطعاً بردۀ مؤمن، از مردِ [آزاد] مشرک بهتر است؛ گرچه شیفتۀ [دارایی و موقعیتِ] او شده باشید).
امام طبری می‌گوید:
«سخن دربارهٔ تاویل این سخن حق تعالی: وَلاَ تُنكِحُواْ الْمُشِرِكِينَ حَتَّى يُؤْمِنُواْ وَلَعَبْدٌ مُّؤْمِنٌ خَيْرٌ مِّن مُّشْرِكٍ وَلَوْ أَعْجَبَكُمْ (و [زنان مسلمان را] به ازدواج مردان مشرک در نیاورید، مگر آنکه ایمان بیاورند؛ و قطعاً بردۀ مؤمن، از مردِ [آزاد] مشرک بهتر است؛ گرچه شیفتۀ [دارایی و موقعیتِ] او شده باشید). یعنی آنکه الله بر زنان مؤمن حرام کرده که به ازدواج مرد مشرک در آیند - هر که باشد و هر از طایفهٔ مشرکان که باشد - پس ای مؤمنان زنان مؤمن را به ازدواج آنان درنیاورید که این بر شما حرام است و اینکه آنان را به ازدواج برده‌ای مؤمن درآورید که به الله و پیامبرش و به آنچه پیامبر از سوی الله آورده ایمان آورده، این برای شما بهتر از آن است که آنان را به ازدواج مردان مشرک درآورید، هرچند نَسَبی والا داشته باشد و از اصل و خانواده‌ای بزرگ باشد و حَسَب و نَسَبش شما را به شگفتی آورد…
از قَتاده و زُهْری دربارهٔ این سخن حق تعالی که: وَلاَ تُنكِحُواْ الْمُشِرِكِينَ روایت است که گفتند: برای تو جایز نیست که [زن مسلمان را] به ازدواج یهودی یا نصرانی یا هر مشرکی به غیر از دین خودت درآوری» (تفسیر طبری: ۲/ ۳۷۹).