Cuma 19 Ramazan 1445 - 29 Mart 2024
Türkçe

Gebe olan bir hayvanı kurban kesmek caiz mi?

Soru

Gebe olan bir hayvanı kesmek caiz mi? Caiz ise yavruya ne yapmak gerekir?

Cevap metni

Allah’a hamd olsun.

Birincisi: Kurban; Allah’ın kitabı, Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem’in sünneti, müslümanların icmaıyla meşru olan İslam’ın bir sembolüdür. Bunun detayı (36432) nolu sorunun cevabında belirtilmiştir.

Ayrıca kurban kesmenin şartları, (36755) nolu sorunun cevabında açıklanmıştır.

İkincisi: Alimler, gebe olan bir hayvanı kurban kesmenin hükmünde farklı görüşler ortaya koymuştur. Alimlerin cumhuruna göre gebe hayvanı kurban olarak kesmek caizdir. Zira gebeliği, kurbanın kusurları arasında yer almamaktadır. Fakat şafiiler gebe olan hayvanı kurban kesmenin caiz olmadığını savunmuşlardır.

El Mevsua el Fıkhiyye el Kuveytiye 16/281 kaynağında şöyle geçmektedir:

“Fıkıh alimlerin cumhuru gebeliği kurbanın bir kusuru olarak görmemişlerdir. Ancak şafiiler gebe olan hayvanın kurban olarak geçerli olmayacağını açıkça belirtmişlerdir. Zira hamilelik havyanın karnını ve etin yapısını bozmaktadır.

Şafii kitaplarında olan El Becirmi ala el Hatip haşiyesinde (4/335) şöyle geçmektedir:

Gebe olan hayvan kurban olarak (mezhepte) geçerli değildir. Çünkü hamilelik eti azaltmaktadır. Fakat zekatta geçerli olmasının sebebi amaç etin hoşluğu değil neslidir.

Tercihli görüşe göre başka bir engel olmadığı takdirde gebe olan hayvanın kurbanı geçerlidir.

Şeyh Muhammed bin İbrahim Rahimehullah şöyle dedi: “Gebe olan veya olmayan bir keçi belirlenen kusurları taşımadığı müddetçe onu kurban kesmek caizdir. (Fetava şeyh Muhammed bin İbrahim 6/146)

Üçüncüsü: Yavru sağ olarak çıkarsa kesilir ve yenir. İbn Kudame (el Muğni 9/321) şöyle dedi: “Şayet yavru istikrarlı bir canlılığa sahip bir şekilde sağ çıkar ve kesilmesi mümkün olduğu halde kesilmez ve ölürse murdar olur. Ahmed: şayet sağ çıkarsa mutlaka kesilmesi gerekir çünkü farklı bir canlıdır.

Şayet ölü çıkarsa alimlerin cumhuruna göre eti helaldir. Çünkü annesinin kesimi onun yavrunun kesiminin yerine geçer. Ebu Said Radiyallahu anhu’dan rivayet edildiğine göre Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle dedi: “Yavrunun kesimi annesinin kesimiyle gerçekleşir” (Ebu Davud 2828, Tirmizi 1476, İbn Mace 3199, Ahmed 10950, Elbani sahih demiştir. Sahih el cami 3431)

Alimlerin cumhuru bu görüşte iken Hanefi mezhebi buna aykırı bir görüştedir.

Şeyhulislam İbn Teymiye, Mecmu el Fetava 26/307’da şöyle demiştir:

“Hamile olan hayvanı kurban kesmek caizdir. Şayet yavru ölü çıkarsa onun kesimi annesinin kesimiyle gerçekleşmiş olur, nitekim Şafii, Ahmed ve başka alimler bu görüştedir. Yavrunun canlılığı görülse veya görülmese fark etmez. Şayet sağ çıkarsa kesilir.

İmam Malik’in mezhebine göre: Yavruda canlılık belirirse helaldir aksi takdirde helal değildir. Hanefilere göre yavru çıktıktan sonra mutlaka kesilmesi gerekir. Aksi takdirde helal olmaz.

Bu konuda daha detaylı bilgi için  (182410) nolu sorunun cevabına bakınız.

En iyisini Allah bilir.

Kaynak: İslam Soru-Cevap Sitesi