Cuma 17 Şevval 1445 - 26 Nisan 2024
Türkçe

Belirsiz kazanç sistemiyle bir mağazada yatırım yapmanın hükmü

Soru

Online alışveriş siteleri yaptığı satışlardan katılımcılarına kar oranı vermektedir. Günlük olarak alışveriş merkezi, yapılan ciro listesini bize gönderir. İçinde ürünün maliyeti ve kazancı belirtilir. Bize de yatırdığımız paraya göre sabit olmaksızın para kazandırır. Sitede kazanç %10 - %50 arasında olduğu yazılmaktadır.  Bu kazancın hükmü nedir?

Cevap metni

Allah’a hamd olsun.

Herhangi bir firma yeya bankada yatırım yapmak için aşağıda ki şartlara uyulması gerekir:

-Yatırım alanını tanımak ve mübah olduğunu bilmek. Zira bilinmeyen bir alanda yatırım yapmak caiz değildir. Zira yatırım yapılan firma bu parayı faiz, haram işlemler, borsa, kumar, içki vb. haram alanlarda kullanabilir.

-Sermaye garantisi olmaması. Kaybetmeye sebep olan ihmal ve kusur dışında kaybetme durumunda şirket, ana parayı katılımcıya geri ödemekle mükellef olmayacaktır.

Şayet sermaye, garanti altındaysa borç olarak sayılır. Bu durumda bu paradan gelen kazanç faiz olur.

3-Kazancın oranı her iki taraf arasında belirli olup iki taraf arasında anlaşmaya varılması gerekir. Kazanç oranı sermayeden değil kazançtan hesaplanması gerekir. Örnek: Kazancın %20 si veya %30 gibi.

Kazanç oranı belirsiz olduğunda söz konusu muamele geçersiz olur.

İbn Kudame Rahimehullah şöyle dedi: Muzarebenin geçerli olmasının bir şartı da emek sarfeden kişinin payını belirlemek. Çünkü bu hakkı şartla hak eder.

Şayet bunu muzarebe olarak al sana kazançtan bir pay var, veya kazançta ortaksın veya kazançtan bir kısım var, veya sana bir pay var denirse geçersiz olur. Çünkü burada söz konusu pay, belirsizdir. Muzarebe ancak belirli pay ile geçerli olur.

Ortaklıkta hüküm muzarebe gibidir. Her tarafın kazancı belirli olması gerekir. (el Muğni 5/24-27)

Sitede kazanç oranı %10 - %50 arasında yazması bir belirsizliktir. Bu nedenle bu siteyle ortaklık haramdır. Şayet bu oran sermayenin bir oranıysa haram olması daha da kesindir. Çünkü bu durumda faizli borç için dolaylı bir yöntem olup gerçek bir ortaklık değildir.

En iyisini Allah bilir.

Kaynak: İslam Soru-Cevap Sitesi