Cumartesi 18 Şevval 1445 - 27 Nisan 2024
Türkçe

Ergenlerle İlgili Bazı Hükümler

Soru

15 yaşında bir kardeşim var, ona bulûğ, taharet, ihtilâm vb. konularda şer’î hükümleri açıklar ve nasihat eder misiniz?

Cevap metni

Allah’a hamd olsun.

Birincisi:

Allah; sizin kardeşinizi ve tüm Müslüman gençleri hidayete erdirsin, gönüllerini İslam dinine ısındırsın ve işlerini kolaylaştırsın.

İnsanın hayatı boyunca yaşadığı en tehlikeli dönemlerden biri de ergenlik dönemidir. İnsanın fiziksel, zihinsel, duygusal ve cinsel açıdan değişime uğradığı ve şeytanın bu dönemde insanı ayartmaya büyük ölçüde hırslı olduğu bir dönemdir. Eğitim uzmanlarının bu konuda söylediklerini incelediğimizde aşağıdaki tavsiyelerde bulunduklarını gördük:

- Gencin iyi arkadaşlarla arkadaşlık kurduğundan emin olmak; çünkü iyi insanların arkadaşlığı; kişiyi iyiliğe cezbeder zira arkadaş arkadaşı çeker. Bu konuda şöyle söylenmiştir:

Kişinin kim olduğunu sormayın, onun arkadaşını sorun … zira her kişi arkadaşına uyar.

-Dine bağlı dürüst gençleri araştırıp onlara katılsın, onlarla birlikte Allah'a ibadet etsin, onlarla birlikte cemaat namazına katılsın, onlardan faydalı ilim tahsil etsin.

Yüce Allah'tan kardeşinizin iyi bir arkadaşlık bulmasına yardım etmesini diliyoruz.

- Vaktini faydalı olan dinî ve dünyevi konularla doldurmasını ve boş bırakmamasını sağlayın çünkü bu boş vakit bu dönemde insanı en çok bozan etkenlerden biridir.  Onu çevrenizdeki herhangi bir amaçlı grup faaliyetine dahil etmek çok faydalı olacaktır.

-Mümkün olduğu sürece erken yaşta evlendirmek zira Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle dedi: “Ey gençler topluluğu! Sizden evlenmeye gücü yeten evlensin. Çünkü evlenmek gözü haramdan daha çok korur ve avreti de haramda daha çok muhafaza eder. Evlenmeye gücü yetmeyen de oruç tutsun. Çünkü oruç, onun için bir kalkandır.” (Buhari 5066, Muslim 3464)

- Muvaffak olması için ona çokça hayırlı duada bulunmak.

-Salih amelleri işlemesine teşvik etmek ve haramlardan, şüphelerden ve mekruh konulardan sakındırmak.

Mevcut modern olanakları yanlış kullanmasına fırsat vermemek, gerekli olmadıkça bunlardan uzak tutmak. Örneğin kapalı oda gibi aileden izole bir yerde internete girilmesine izin vermemek. Bunu yapmanın yolu; cihazı evde aileye açık bir yerde yerleştirmek ve çocuğun izlememesi gereken şeylerin izlemesine engel olunabilir.

Bu konuyla ilgili bazı yararlı tavsiyeler bu şekildedir.

Bulûğ çağına ermiş bir kimse için vacip olan şer’î görevlere gelince, bunları detaylı bir şekilde burada açıklamamız mümkün değildir ancak en önemli görevlere işaret edip daha sonra ilgili kitaplara yönlendireceğiz.

İkincisi:

Kişi; ergenlik çağına erdiğinde farzları yerine getirmekle, haramlardan kaçınmakla ve bütün şer’î hükümlerine uymakla mükellef olur.  Böylece namaz kılması, Ramazan orucu tutması, imkânı varsa zekât vermesi ve gücü yetiyorsa hacca gitmesi gerekir.

Mademki namaz, taharetsiz geçerli değildir; bulûğ çağına gelmiş herkesin de taharet hükümlerini öğrenmesi farzdır. Yüce Allah şöyle dedi: “Ey iman edenler! Namaza kalkacağınız zaman yüzlerinizi, dirseklere kadar ellerinizi ve -başlarınıza mesh edip- her iki topuğa kadar da ayaklarınızı yıkayın. Eğer cünüp iseniz, iyice yıkanarak temizlenin. Hasta olursanız veya seferde bulunursanız veya biriniz abdest bozmaktan (def-i hacetten) gelir veya kadınlara dokunur (cinsel ilişkide bulunur) da su bulamazsanız, o zaman temiz bir toprağa yönelin. Onunla yüzlerinizi ve ellerinizi meshedin (teyemmüm edin). (Maide 6)

Ebu Hureyre r.a’dan rivayet edildiğine göre Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle dedi: “Abdestsiz kişi abdest almadıkça namazı kabul olmaz.” Bir adam: “Abdestsizlik nedir ey Ebu Hureyre?” diye sordu. Ebu Hureyre: “Yellenme veya osurmaktır.” (Buhari 135)

İbn Ömer r.a şöyle dedi: Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle dediğini işittim:

"Allah haramdan verilen hiçbir sadakayı ve abdestsiz de hiçbir namazı kabul etmez." (Muslim 557)

(11497 ) Nolu sorunun cevabında abdestin nasıl alınması gerektiği, (10790) ve  (2648) nolu soruların cevaplarında cenabetten nasıl temizlenileceği ve yıkanılacağı, (14321 ) ve  (11591 ) nolu soruların cevaplarında da abdesti bozan hususlar açıklanmıştır.

Bulûğ çağına eren bir insanın başına gelen şeylerden biri de kasık bölgesi ve koltuk altlarında kalın kılların çıkmasıdır ve Resulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem'in bu konuda sünnet olarak emrettiği şeyler arasında koltuk altı kılları yolmak ve kasık/etek tıraşı olmak vardır. Bu konu (26266 ) ve (1177 )  nolu soruların cevaplarında açıklanmıştır.

Üçüncüsü:

Eğer mükellef bir şeyi yapmakla yükümlü ise onun hükümlerini öğrenmesi gerekir, çünkü bir emrin hükmünü anlamadan ve bilmeden ona uymak mümkün değildir.

Karâfî, “Envâru’l-Burûk” (2/148) adlı eserinde şöyle demiştir:

“Gazzâlî, İhyâ'u Ulmû'id-Din'd, Şafiî de risalesinde bu konuda icmâ olduğunu aktarmışlardır. Zira mükellef bir kimsenin bir işle ilgili Allah'ın hükmünü öğrenmeden o işi yapmaması gerekir. Dolayısıyla her kim bir şeyi satmak isterse satışta Allah’ın ne emrettiğini bilmeli, kiralayanın da kiralamada yüce Allah’ın bu konuda ne emrettiğini öğrenmelidir. Her kim borç verecekse yüce Allah’ın borç konusunda ne emrettiğini öğrenmesi, namaz kılmak isteyen kimsenin de Allah namazla ilgili ne emrettiğini, aynı şekilde taharet/temizlik konularını ve ilgili bütün söz ve amelleri öğrenmesi gerekir. Her kim bir şeyi öğrenip gereği gibi amel ederse Allah’a iki defa itaat etmiş olur.  Öğrenmeyen ve amel etmeyen ise Allah'a iki defa isyan etmiş olur.  Bilip de ilmine göre amel etmeyen ise yüce Allah’a bir kere itaat etmiş ve O'na bir kere isyan etmiş olur.

Allah'ın kendisine kolaylaştırdığı kimse için şer’î farzları öğrenmek kolay ve erişilebilirdir. Dolayısıyla kişi faydalı ilim öğrenmeye çalışmalı, onunla amel etmeli, Rabbinden başarı ve hidayet istemelidir.

En iyisini Allah bilir.

Kaynak: İslam Soru-Cevap Sitesi