Cuma 10 Şevval 1445 - 19 Nisan 2024
Türkçe

Buluğa Erdikten Sonraki Ramazan Orucunu Tutup Tutmadığında Şüphe Ediyor. Buna Binaen Bu Kişiye Düşen Nedir?

Soru

Ben buluğa girdim ve yaşım 9-10 idi. Buluğun ilk yıllarında oruç tuttum tutmadım mı kesinlikle hatırlamıyorum. Ben şüphede kaldım ne yapmalıyım? O günleri kaza mı etmeliyim?

Cevap metni

Allah’a hamd olsun.

Birincisi:

Küçüklükten beri oruç tutmak senin adetin olduğu durumda asıl olan senin tutmuş olmandır. Dolayısıyla bu durumda şüpheyi dikkate almamalısın.

Orucun senin adetin olmadığı durumda ise ortaya çıkan şey şudur ki senden başka birinin senin için şahitlikte bulunması caiz olur. Buna binaen ailene sorarsın. Eğer onlar: “Sen oruç tutmuştun” derlerse sana herhangi bir şey gerekmez. Onların şahitliği galibuzzan ifade eder. Hükümler de tıpkı yakin üzere bina edildiği gibi galibuzzanna göre bina edilir.

Fıkıh kaidelerinden biri şudur: En yüksek görüşle amel etmek caizdir.

Doktor Muhammed Sıdkı el-Bernu, el-Mevsûatu’l-Kavâid 7/456’da şöyle der: “En yüksek görüşle kastedilen şey galibuzzandır. En çok tercih edilen tarafı idrak etmektir. Kaidenin fayda ifade ettiği ise şudur: Yakinin olmadığı hükmün kendisi üzerine bina edildiği bir durumda galibuzzannın yeterli olmasıdır. Çünkü birçok hükümde kesinliğin olması imkansızdır.”

İkincisi:

Şayet senin oruç tuttuğun galibuzzanna göre oluşmaz ise senin kaza etmen gerekli olur. Çünkü asıl fiilin bulunmadığıdır.

Karafî, el-Furûk, 1/227’de der ki: “Oruç tutup tutmadığında şüpheye düştüğü zaman oruç tutması gerekir.”

Bütün bunlar soruyu soran kişi şayet vesveseli biri değilse böyledir. Eğer bu şekilde (vesveseli) biriyse o kişiye bir şey gerekmez ve o kişi vesvese nedeniyle de bunu dikkate almamalıdır.

Allah en iyisini bilir.

Kaynak: İslam Soru-Cevap Sitesi